OHSAS 18001

Polska Norma PN-N-18001:2004 –‘Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – Wymagania’ jest oparta na brytyjskim, uznawanym międzynarodowo standardzie OHSAS 18001:1999 –‘Occupational health and safety management systems – Specification’. Występujące, drobne rożnice są praktycznie pomijalne. Ostatnio pojawiła się nowa wersja standardu OHSAS 18001:2007,  która zastępuje poprzednią od 2009 roku. Zmiany dotyczą m.in. zwiększenia wymagań odnośnie  bezpieczeństwa zdrowia oraz  lepszej integracji ze standardem środowiskowym ISO 14001:2004. Jak dotychczas, próby stworzenia formalnego, międzynarodowego standardu ISO czy EN zakończyły się niepowodzeniem. Powodem były różnice w prawodawstwie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy w poszczególnych państwach. 

System zarządzania OHSAS 18001 zaprojektowany jest tak, aby zintegrować go z systemem ISO 9001 i ISO 14001 i podobnie jak tamte jest oparty o zasadę ciągłego doskonalenia. Wytyczne pomagające we wdrażaniu systemu znajdują się w PN-N-18002:2000 – ‘Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego’. 

OHSAS 18001 oferuje firmom możliwość prowadzenia systematycznych działań na rzecz poprawy BHP w ramach systemu spójnego z innymi standardami. Schemat  działań w tym zakresie przedstawia się następująco:

  • określenie i zadeklarowanie Polityki BHP;
  • identyfikacja wymagań prawnych, ich udostępnienie w organizacji i ciągła aktualizacja;
  • ustanowienie celów ogólnych i szczegółowych;
  • planowanie działań dla osiągnięcia wyznaczonych celów:
    • wyznaczenie służb i osób odpowiedzialnych za realizacje celów,
    • określenie środków i zasobów niezbędnych do osiągnięcia celów,
    • wyznaczenie terminów osiągnięcia celów;
  • szkolenie, świadomość, kompetencje i motywacja:
    • uświadamianie pracownikom zagrożeń występujących na stanowiskach pracy,
    • uświadomienie konsekwencji nieprzestrzegania ustalonych procedur;
  • komunikowanie się:
    • informowanie pracowników o zagrożeniach, np. o wynikach pomiarów,
    • komunikacja w relacjach ze stronami zewnętrznymi;
  • dokumentacja BHP, w tym zapisy związane z wymaganiami prawnymi;
  • zarządzanie ryzykiem zawodowym:
    • identyfikacja zagrożeń na stanowiskach pracy,
    • ocena ryzyka zawodowego;
  • organizacja prac i działań związanych ze znaczącymi zagrożeniami;
  • zapobieganie, gotowość i reagowanie na wypadki przy pracy i poważne awarie;
  • sprawdzanie oraz działania korygujące i zapobiegawcze:
    • monitorowanie aktualnego stanu BHP,
    • badanie wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych.

Norma nie ustanawia żadnych bezwzględnych wymagań dotyczących BHP a jedynie zmusza do podjęcia zobowiązań w tym zakresie, stosownie do swojej strategii i możliwości organizacyjnych.  Silny akcent jest kładziony na spełnianie wymagań prawnych oraz na relacje ze stronami zainteresowanymi, w tym  ze swoimi pracownikami, w stosunku do których firma ma szereg obowiązków.  

Wśród korzyści jakie firma może odnieść wdrażając OHSAS 18001 wymienia się:

  • zmniejszenie liczby wypadków:
    • zmniejszenie kosztów związanych z wypadkami,
    • zmniejszenie absencji chorobowej,
    • zmniejszenie czasów przestojów,
  • zmniejszenie wydatków związanych z chorobami zawodowymi;
  • zwiększenie wydajności dzięki poprawie warunków pracy;
  • budowanie wzajemnego zaufania w organizacji skutkujące ogólną poprawą wszystkich procesów;
  • uzyskanie wizerunku firmy bezpiecznej i przyjaznej (zwłaszcza po uzyskaniu Certyfikatu).